Młodzi poszukujący zatrudnienia część I

Głównym zadaniem poradnictwa zawodowego w obecnej rzeczywistości jest zatem solidne przygotowanie młodzieży do aktywnego kształtowania swojego życia i zapoznawania jej z wymaganiami jakie stawia wolny rynek pracy.

Doradztwo zawodowe na start

Rozpoczęcie życia zawodowego ma szczególnie ważne znaczenie, bowiem na ogół to właśnie pierwsza praca decyduje o dalszej karierze zawodowej. Często jednak nie uświadamiają sobie własnych atutów i mocnych stron. Nie zastanawiają się nad swoimi predyspozycjami. Na rynku pracy czują się niepewnie, mają wiele wątpliwości, co do słuszności wyboru zawodu i małą wiarę w skuteczność własnych działań, czego wynikiem jest najczęściej brak informacji o aktualnej sytuacji na rynku pracy, który rządzi się własnymi regułami. Poznanie tych reguł umożliwi im właściwe dostosowanie się i odnalezienie siebie na rynku pracy.

Głównym zadaniem poradnictwa zawodowego w obecnej rzeczywistości jest zatem solidne przygotowanie młodzieży do aktywnego kształtowania swojego życia i zapoznawania jej z wymaganiami jakie stawia wolny rynek pracy. Szczególne znaczenie będzie tu miała pomoc ze strony doradcy zawodowego, który jest „podstawowym ogniwem systemu poradnictwa (…)”(Tadeusiewicz, 1997, s.111).

To właśnie doradca zawodowy udziela pomocy osobom zarówno młodym, jak i dorosłym przy podejmowaniu niezwykle ważnych decyzji związanych z podjęciem pracy.

  1. - Udziela porad zawodowych, a także ukierunkowuje kształcenie klienta i podejmowane szkolenia.
  2. - Ponadto wskazuje sposób postępowania w danej sprawie oraz na podstawie zebranego przez siebie materiału badawczego prowadzi badania diagnostyczne przydatności zawodowej.
  3. - Zbiera i opracowuje informacje o zawodach, drogach uzyskania kwalifikacji oraz aktualnej sytuacji i potrzebach rynku pracy.
  4. - Prowadzi zajęcia dotyczące planowania kariery zawodowej i aktywnego poszukiwania pracy.

Dobry doradca jest trwały w swoich poglądach i posiada wewnętrzną siłę przekonywania, która wiąże się z „argumentacją jako działaniem nieodzownym, zapewniającym prawidłowe zrozumienie wskazówek i poleceń dla osiągnięcia celu jakim jest uzyskanie pracy(…)”(Skłodowski, 1999, s. 86). Posiada odpowiednie przygotowanie i specjalistyczną wiedzę, a sposób w jaki myśli jest twórczy, samodzielny, oryginalny i nieschematyczny. Bierze on odpowiedzialność za to, co mówi i nie ulega naciskom ze strony innych. Posiada liczne umiejętności, które gwarantują udzielenie potrzebnego wsparcia osobom poszukującym pracy. Są to, m.in. umiejętności doradcze, takie jak na przykład:

  1. - rozumienie empatyczne - pozwalające na wczucie się w sytuację osoby poszukującej pracy;
  2. - akceptacja;
  3. - konkretność - przez którą należy rozumieć skoncentrowanie się na sprawach konkretnych; oraz
  4. - doraźność, czyli zajmowanie się tym, co obecnie dzieje się w procesie doradztwa; umiejętności strukturyzacyjne - polegające na określeniu struktury i celów doradztwa, czy też umiejętności konsultacyjne (przy czym konsultacja może być zorientowana na: treść - przekaz wiedzy oraz na proces).

W procesie właściwego postępowania z osobą poszukującą poradnictwa zawodowego, ważnym jest podjęcie przez doradcę - roli informatora, którego podstawowym zadaniem będzie udzielenie niezbędnych informacji na temat pracy i zawodów (w tym drogi zdobycia zawodu), oraz wiedzy na temat wykonywanej pracy na określonym stanowisku.

Na wiedzę o zawodach składa się wiele szczegółowych informacji, m.in. o:

  1. - czynnościach i zadaniach pracowników wykonujących określony zawód,
  2. - warunkach pracy,
  3. - możliwościach kształcenia,
  4. - wymaganiach jakie stawiane są kandydatom.

Zadaniem doradcy w tym miejscu będzie więc zadbanie o dostarczenie „osobie poszukującej pracy” charakterystyki zawodów (opracowywanych przez przedstawicieli zawodoznawstwa).

Aby umożliwić szybkie i sprawne poruszanie się po szerokim wachlarzu zawodów oraz w podjęciu właściwego wyboru drogi życiowej przez zainteresowanych, należy zwrócić szczególną uwagę na możliwości grupowania zawodów, tj. na:

  • 1. zawody wymagające kontaktu z rzeczami (takie jak np. mechanik, zegarmistrz, murarz, stolarz, kucharz, krawiec, itp.),
  • 2. zawody wymagające kontaktu z ludźmi (obejmujące prace na rzecz innych, np. nauczyciel, psycholog, lekarz, itp.),
  • 3. zawody wymagające kontaktu z danymi liczbowymi (np. ekonomista, kasjer, informatyk, itp.),
  • 4. zawody, których przedmiotem pracy jest żywa natura, tj. wymagające kontaktu z przyrodą (np. lekarz weterynarii, sadownik, rolnik), czy też
  • 5. zawody wymagające kontaktu z obrazem artystycznym takim jak dzieło sztuki bądź utwór literacki.

Niewątpliwie zadaniem doradcy zawodowego jest uaktualnianie swojej wiedzy na temat zawodoznawstwa i zmian jakie są wprowadzane.

Zobacz: Grupowe Poradnictwo Zawodowe z wykorzystaniem narzędzi coachingowych - warsztaty rozwoju zawodowego

Kolejną istotna kwestią jest przedstawienie młodej osobie poszukującej pracy źródeł, do których pracodawca najczęściej odnosi się w celu zatrudnienia odpowiednich kandydatów na wolne stanowiska. Do źródeł tych zaliczamy przede wszystkim środki masowego przekazu, tj.: gazety, radio, telewizja, Internet, gabloty czy tablice ogłoszeniowe. Innym, skutecznym środkiem poszukiwania pracy będą również: Urzędy Pracy, Ohotnicze Hufce Pracy, Agencje Pracy, Biura Karier, NGO zajmujące się ułatwianiem kontaktów pomiędzy pracodawcami, a kandydatami do pracy.

Istotną rolę w tej kwestii będą pełnić również targi i giełdy pracy - miejsca, w których odbywają się spotkania pracodawców oferujących zatrudnienie w swojej firmie z potencjalnymi pracownikami. Przekazanie osobie zainteresowanej wiedzy na temat sposobów poszukiwania pracy pozwoli na rozeznanie się po rynku pracy oraz zwiększy jej szanse na znalezienie zatrudnienia.

    Literatura:
  • Skłodowski, H. Istota zawodu doradcy zawodowego według różnych koncepcji psychologicznych.
  • Tadeusiewicz, G. Edukacja w Europie. Warszawa – Łódź: Wydawnictwo Naukowe

O autorze

Ekspert w zakresie kształtowania kompetencji społecznych i osobistych. Psycholog i trener, prowadzi szkolenia z zakresu: work life balans, radzenie sobie ze stresem, zarządzanie czasem, inteligencja emocjonalna, analiza transakcyjna w relacjach pracowniczych. Swoimi szkoleniami wspiera korporacyjne programy corporate wellness. Prowadzi szkolenia dla korporacji, w tym m.in.: Delphi, Skanska, Mondelez, Coca-Cola. Dodatkowo realizuje z klientami procesy career coachingu, gdzie wspiera pracowników w rozwoju ich ścieżki zawodowej. Działa na rzecz propagowania coachingu w doradztwie zawodowym.